نام ارزیاب | راضیه بابایی |
---|---|
تاریخ ارزیابی |
شناسنامه کتاب
نوع کتاب | رمان, ماجراجویی |
---|---|
نویسنده | ابراهیم حسن بیگی |
گروه سنی | +15 |
انتشارات | مهرک، واحد کودک و نوجوان سوره مهر |
قطع کتاب | جیبی |
تعداد صفحات | 244 |
شماره و سال آخرین چاپ | چاپ هشتم 1402 |
موضوع کتاب | انقلاب اسلامی, تاریخی, سیاسی |
بهره های تربیتی | خودباوری, قانون گرایی, عدالت خواهی, ظلم ستیزی, تفکر نقادانه |
امتیاز کتاب | 3 |
توضیحات اجمالی
کتاب روایتی ساده از ماجرای پیچیده در مورد الیاس، نوجوانی 16ساله و روستایی است.در ترکمن صحرا زندگی می کند پدرش روی زمین های خان روستا کار می کند. الیاس برادری به نام یوسف دارد که عاشق دختری به نام نور جمال است. از طرف دیگر پسر خان که جوانی لاابالی است، خواهان ازدواج با نور جمال است. در شب عروسی یوسف، به دستور پسر خان یوسف را به قتل می رسانند و نور جمال را می دزدند. وجود الیاس بعد از کشته شدن برادرش سرشار از خشم و کینه می شود. او نمی خواهد خون یوسف پایمال شود. او راه های مختلفی را برای انتقام انتخاب می کند…
نکات مثبت و منفی
شروع داستان جذاب است. مخاطب تمایل دارد عاقبت انتقام الیاس از خان و پسرش را بداند. قهرمان نوجوان کتاب، سنی مذهب است. در هیچ قسمتی از کتاب تقابلی بین مذاهب شکل نگرفته است. دوست صمیمی او در مسجد و مدرسه شیعه است اما نویسنده با هوشیاری از کنار اختلافات این دو مذهب عبور کرده و به صورت عملی وحدت آفرینی می کند. چند واقعه تاریخ معاصر در خلال داستان گنجانده شده است. همچنین چند مکان مثل زندان ساواک به تصویر کشیده شده است. اسامی خیابان ها و کوچه ها و میدان هایی که محل تظاهرات مردمی بر علیه شاه بوده است، در کتاب ذکر شده است. برای نوجوانی که خیابان های منطقهی محل داستان را بشناسد، تصویر سازی مکانها و وقایع به خوبی در ذهن شکل می گیرد.
از نقطه نظر اخلاقی با وجود عدم تفاهم و اختلاف نظر بین الیاس و پدرش ، الیاس احترام پدر را حفظ می کند و هیچ گاه رفتاری خلاف ادب در مقابل او انجام نمی دهد و اختلاف نظرش را با خشم مطرح نمی کند.
موضوع داستان در مورد عدالت و مبارزه با ظلم است ولی نوجوان امروزی که مصداق های دیگری از عدالت خواهی و احقاق حق در ذهن دارد، نمی تواند با داستان ارتباطی بر قرار کند و به شخصیت ها نزدیک شود. در واقع نوجوان امروز تجربه ی مشابه و فراگیری مثل الیاس ندارد و نمی تواند به راحتی با وقایع همذات پنداری کند. در نیمه دوم کتاب، متن حالت شعاری به خود می گیرد و در چند مورد عین متن اعلامیه های زمان انقلاب در کتاب آورده می شود. رفتار شخصیت ها به تیپ نزدیک می شود و داستان تازگی خود را از دست می دهد. شرح جزییات شکنجه در بخشی از کتاب بسیار دردناک است. ذکر این حد از خشونت مناسب گروه سنی نوجوان نمی باشد.
قوت ادبی
داستان زیاده گویی ندارد و به همان اندازه ای که اتفاق، کنش و واکنش برای اشخاص داستان تعریف شده ، پیرنگ آن نیز گسترده شده است زبان و ساختار جملات درست و مناسب مخاطب است. عناصر داستان نیز به خوبی در داستان پیاده شده است.
اما مشکل بزرگ زاویه دید داستان است که همذات پنداری احساسی با داستان را کم میکند. مخاطب، قهرمان و بقیه شخصیت ها را در فاصله ای زیاد با خود حس می کند و از نظر عاطفی به کتاب نزدیک نمی شود. این روش قصه گویی برای داستانی ماجراجویانه، روش مناسبی نیست چون نمی گذارد که مخاطب در کنار قهرمان از وقایع داستان و اعمال شخصیت لذت ببرد.